Türkiye parlamento tarihinde ve deneyiminde, ilk mecliste ve sonrasında Çiçekdağı ilçesinin insanları da birçok kez yer alarak temsil görevlerini yerine getirmişlerdir. Temsil ederken aynı zamanda da iz bırakan bu insanları tanımak ve hatırlatmak lazım.
Kırşehir’in mütevazı ilçesi Çiçekdağı’ndan meclise seçilenlerin ilki Alişirzade Cevdet Bey’dir. Cevdet Bey ve ailesi gerek Osmanlı döneminde gerekse Milli Mücadele döneminde bölgede önemli görevlerde bulunmuştur. Bunun neticesinde ilk açılan mecliste (1920-1923) Kırşehir’i temsil etmiştir.
Cevdet Bey, Çiçekdağı Bahçepınar Köyü 1884 doğumludur. Müstantik (Sorgu Hâkimi) ve Mahkeme Üyeliği ile Kırşehir ili İdare Heyeti ve Genel Meclis Üyeliği yapmıştır. Mecidiye Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti kurucularındandır. Önce Seçkin daha sonra Alişiroğlu soyadını almıştır. 23 Nisan 1920’de ilk mecliste 1. dönem Kırşehir Milletvekili olmuştur. Çapanoğlu isyanı sırasında bölgenin isyancıların eline geçmemesi için mücadele eden Milli Mücadele yanlısı Mecidiye (Çiçekdağı) Belediye Başkanı Necip Bey’in damadıdır. 8 Aralık 1931 tarihinde hayatını kaybetmiştir. (TBMM Dönem Albümü)
Osman Alişiroğlu, Çiçekdağı Bahçepınar Köyü 1919 doğumlu olup Cevdet Bey’in amcasının oğludur. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. Savcı ve hâkimlik görevlerinden sonra serbest avukatlık yapmıştır. 10. dönem (1954-1957) Kırşehir, 11. dönem (1957-1960) Ankara Milletvekilliği yapmıştır. 27 Mayıs 1960 ihtilali sonrası Kurucu Meclis’te CHP Temsilciliği ve Cumhuriyet Senatosu Ankara Üyeliği yapmıştır. 26 Mart 1990 tarihinde hayatını kaybetmiştir. (TBMM Dönem Albümü)
2 Mayıs 1954’te yapılan genel seçimin sonuçları ile üçüncü parti olan Kırşehirli Osman Bölükbaşı’nın genel başkanlığında ki Cumhuriyetçi Millet Partisi (CMP) sadece bir ilde, Kırşehir’de tamamını alarak 5 milletvekili çıkarmıştır. Alelacele Kırşehir ilçe Nevşehir ise il yapılacaktır. Gerekli yasa tasarısı hemen hazırlanarak komisyona gönderilmiştir.
Dönemin en büyük tartışmaları siyasi hazımsızlık sonucunda Kırşehir’in ilçe yapılması konusunda ki meclis görüşmelerinde yaşanacaktır. Osman Alişiroğlu yaptığı konuşmalarla mecliste yoğun bir ‘Kırşehir Savunması’ yapmıştır. 30 Haziran 1954 tarihli TBMM zabıt ceridelerinde Osman Alişiroğlu o dönem Adalet Bakanı olan Osman Şevki Çiçekdağ’a dönerek; “Kırşehir’in nankör evladını memleketini savunmaya çağırıyorum” demiş ve sözlerini geri almaması üzerine de üç oturum meclisten çıkarılmasına karar verilmiştir. Demokrat Parti grubunun ise görüşmelerde ne kadar gayriciddi oldukları meclis zabıtlarına da yansımıştır.
“Muhterem arkadaşlar, Kırşehir mevzuunda söz alırken teessür içinde bulunduğumuzu sizlere arz etmek isterim. (Soldan,vah vah sesleri) Bu teessürü, takdir edersiniz ki yalnız ben ve arkadaşlarım yaşamıyoruz. 200 bin Kırşehir’li de bu hayatı yaşamaktadır. Bayramlarını da bu vatandaşlar göz yaşı ile geçirmişlerdir. (Soldan Allah Allah sesleri-Sol taraf DP grubu)”
Adnan Menderes “Ne oluyoruz yani”
Osman Alişiroğlu (Devamla) “Size göre bir şey yok beyefendi. Ama gelin Kırşehirlilere sorun. Ben daha ileri gideceğim, vicdanlarınızın ve ruh haletinizin tercümanı olarak arz ediyorum; bundan sizler de müteeessirsiniz. (Soldan yok, yok sesleri) Arkadaşlar, bir görüşe göre aksini ispat eden deliller beyhudedir. Hükümetin hiç vicdan azabı hissetmeden huzurunuza sevk ettiği tasarı bir hissi intikamın ifadesidir. Müsaadenizle sizlere bir sual soracağım. Bu gidiş nereye? Elbette cevabını ben vereceğim. Dikta rejimine. (Soldan halt etmişsin sesleri)”
Milletvekillerinin mazbatalarını almalarının üzerinden daha 48 saat bile geçmeden, Kırşehir’i ilçe haline getirerek, Nevşehir iline bağlamışlardır. Türk siyasi tarihinde benzeri görülmeyen bu değişiklik, Kırşehir milletvekilleri Osman Bölükbaşı’nın ve Osman Alişiroğlu’nun sert tepkileriyle karşılaşmıştır. Kırşehir Yasası olarak bilinen bu yasa, daha 1954 yılından itibaren iktidar ile muhalefet ilişkilerinin sertleşmesinde etkili olmuş ve daha sonraki yıllarda bu yanlışlığın düzeltilmesine karşın, yasanın yaratığı tepkiler hiçbir zaman tümüyle silinemeyecek, özellikle CMP lideri Osman Bölükbaşı, bundan sonraki yıllarda Menderes ile asla uzlaşamayacak ve DP iktidarına karşı en sert muhalefet yapan parti lideri olacaktı. (Demokrat Parti Döneminde İktidar Muhalefet İlişkileri, Yrd. Doç. Mustafa Albayrak)
Bir diğer önemli şahsiyet ise Kırşehir’in Karaoğlanı diye anılan Mustafa Aksoy’dur. Mustafa Aksoy, Boyalık mahallesi 1930 doğumludur. Milli Türk Talebe Birliği Yönetim Kurulu üyeliği ve Türk Parlamenterler Birliği Yönetim Kurulu üyeliği yapmıştır. Çiçekdağı Belediye Başkanlığı (1963-1969) görevini yürütmüştür. Cumhuriyet Halk Partisi’nden 14. dönem (1969-1973) ve 15. dönem (1973-1977) Kırşehir Milletvekilliği yapmıştır. (TBMM Dönem Albümü)
22 Haziran 1963 günü Kırşehir Hükümet Konağı temel atma töreninden sonra bakanlarla yapılan toplantıda CHP Gençlik Kollarında görevli Çiçekdağılı bir öğrenci olan Mustafa Aksoy’un ilçenin sorunlarını ve taleplerini anlattığı heyecanlı konuşması güne damga vurmuştur. (Dursun Yastıman, 25.05.2015, Kırşehir Çiğdem Gazetesi)
Mustafa Aksoy, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisiyken 17 Kasım 1963 yerel seçimlerinde Çiçekdağı Belediye Başkanlığı’nı kazanmıştır. İlk olarak Kırşehir hükümet konağının temel atma töreninde bakanlara sunduğu ilçe sorunlarına el atmakla işe başlar. Mustafa Aksoy hakkında; “1964 yılında Maliye Bakanı Ferit Melen ve Milli Emlak Genel Müdürü’nden Hükümet Konağı’nın temelinin atılmasını talep ettim. O dönemde Ankara Milletvekili olan hemşerimiz Osman Alişiroğlu da gerekli ilgiyi gösterdi. İnşaat, 1966 yılında bitirildi ve hizmete açıldı.” diye anlattığını aktarır Dursun Yastıman yazısında.
Şevket Güner ise Mustafa Aksoy’dan dinlediği bir anısını aktarıyor; “Bir gün Kırşehir Park Otel’de kalıyorum. Otelin altı Aktaş minibüslerinin yazıhanesi. Hüseyin Aktaş, Yerköy Yerköy diye bağırıyor. Kafamı uzatıp Hüseyin bu otobüs Çiçekdağı’ndan geçmiyor mu dedim. O da geçiyor efendim dedi o zaman niye Çiçekdağı diye bağırmıyorsun deyince ondan sonra Çiçekdağı diye bağırdı, sevindim mutlu oldum.” (21.05.2015, Kırşehir Çiğdem Gazetesi)
Çiçekdağı ilçesine bu denli sevgiyle bağlı kalmış ve ismi bu derece silinmez bir şekilde yazılmıştır. 1969’a kadar belediye başkanlığı yaptıktan sonra memleketinin sorunlarını mecliste dile getirmek için milletvekilliğine aday olmuş ve 1977 yılına kadar iki dönem bu görevi yürütmüştür. Çiçekdağı’nda ki okul ve resmi binaların birçoğu üstün çabaları sayesinde döneminde yapılmıştır. Bir anlamda Çiçekdağı’nın mimarı diyebiliriz Aksoy için. Meslek Yüksekokulu'nun da açılmasına öncülük etmiş ve burada ki kütüphaneye ismi verilmiştir. Kırşehir’in Karaoğlan’ı diye iz bırakan Mustafa Aksoy 21 Mayıs 2015’te hayatını kaybetmiştir.
1977’de Bülent Ecevit’in başta olduğu CHP’nin % 41 oy alarak 213 milletvekilliğiyle birinci olduğu genel seçimlerde Çiçekdağılı Kılıç Sorgucu da Kırşehir’i temsil etme hakkı kazanmıştır. Kırşehir’de AP’nin aldığı % 20 oya karşı, CHP % 46 oyla birinci parti olmuştur. Bu dönem 12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleşen kanlı darbeyle son bulmuştur.
Kılıç Sorgucu, Çiçekdağı 1920 doğumludur. Mesleği İnşaat Teknikeridir. Ankara Belediyesi’nde Fen İşleri Müdürlüğü Teknisyeni, Teknik Hesap ve Halkla Münasebet Amiri ile Şube Müdürü olarak görev yapmıştır. CHP 16. dönem (1977-1980) Kırşehir Milletvekilliği yapmıştır.14 Temmuz 1982 tarihinde hayatını kaybetmiştir.
*Bu yazı 3 Ocak 2018 tarihli Kırşehir Çiğdem Gazetesi'nde ve 11 Ocak 2018 tarihli Yerköy gazetesinde yayımlanmıştır.
Yorumlar
Yorum Gönder